Orhan Veli'ye göre sanat ne içindir?

     İlk, sınavlarda karşılaşmıştım bu soruyla. Paragraf sorularını sevdiğim için, orada ne yazıyorsa aklımda kalırdı. Televizyonda olacak galiba. Bir tartışma görmüştüm. “Sanat sanat için mi, yoksa toplum için mi?” diye tartışıyorlardı. “Ben bunu bir yerden duymuştum” dedim. Duymamışım, okumuşum. O paragraf sorularında görmüştüm işte, bu tartışma konusunu. Bu konuda da herkesin olduğu gibi benim de düşüncelerim var elbet. Ama kendi düşüncelerimi buraya yazmaktan imtina ederim. Çünkü bu konuda, fikir beyan edebilecek bir bilgi birikimine sahip değilim. O yüzden, bu konuda söz söyleyebilecek sevdiğim yazarlara, şairlere kulak verme düşüncesindeyim. Bu yazımda Orhan Veli’ye kulak vereceğiz. Bakalım o sanatçı mı, toplumcu mu?

                                                          SÖZ ORHAN VELİ’DE

     “ ‘Sanat sanat için midir, yoksa toplum için midir?’ der dururuz. Elbette toplum içindir. Toplum için olmayan bir şey yok ki, sanat olsun. Ama sanatın toplum için olması ne demek. Yani sanat toplumun meselelerini alsın, bunları halletsin, sonuçlarını da halka indirsin öyle mi? Bunu pek kabul edemiyorum. Çünkü o işleri yapmak için elimizde başka araçlar var. Mesela edebiyat. Edebiyatla sanatı birbirinden ayırıyor musun diyeceksiniz. Birdenbire ayırmıyorum; ama ayırmak lazım geldiğine de inanıyorum.” Merak ettiğim konu şu: Acaba Orhan Veli bu zamanda olsa yine de aynı şekilde düşünür müydü? Yaşadığımız çağ, “Ben” üzerine kurulu çünkü. Böyle bir çağda, “Toplum için” der miydi?

                                        HER ŞEKİLDE TOPLUMSAL MI OLUNUR?

     Başka bir yazısında da şöyle demiş: “Bir insan bu arada da bir sanat adamı, ferdi olabilir mi? Biraz güç. Toplum içinde yaşayan insan ister istemez toplumsal olmak zorundadır. Toplumun dışına çıkmak- istese de istemese de- elinden gelmez. Ama ferdi kelimesini icat eden de o değimlidir. Yani o toplum içinde yaşayan insan, toplum içinde yaşadığı için de toplumsal olması gereken insan değil midir?” Şu vaki: Sonradan toplumdan uzaklaşıp, kendi içine kapananlarda toplumcu değiller miydi? Toplumun içinde var oldular, yaşadılar ki, kendilerine göre gördükleri yanlışlar nedeniyle, toplumdan soyutladılar kendilerini. O soyutlama neticesinde bir takım eserler ortaya koydular. Onlar, o eserleri toplum için yapmadılar belki. Bunu dile getirenler de vardı. Ama şu da var ki: Ortaya koyduğu eserler toplumun yanlışlarını ortaya koyuyordu. Bu yönden bakarsak da toplumcu bir yaklaşım görüyoruz. Çok iç içe, karmaşık bir durum gibi. Peki ya sizce? Sanat ne içindir?

Foto kaynak:Pixabay.com

Blog linki:yasamdanyazilar.blogspot.com